Een berichtje op mijn mobiel. Het komt dichterbij. Als een sluipschutter vanuit het verre oosten. Corona. Diemen. Iedereen houdt de adem in. Kijkt elkaar aan. Wat moeten we doen? Een enkeling krijgt het gelijk benauwd. Een ander trekt zijn schouders op.
Angst is aangeleerd gedrag, een kind is nergens bang voor, niet voor niets beschermen we de kleinsten voor gevaar. Ze zien het niet! We zetten hekjes voor hoge openslaande ramen, stellen regels ter bescherming en bewaken ze bij open water; ze stappen erin zonder na te denken en glijden hulpeloos naar diepe donkere delen. We weten, het is zo gebeurd. En wij, volwassenen, hebben geleerd dat we in control kunnen zijn, dat we ellende kunnen voorkomen. Het geeft ons een goed en aangenaam gevoel. ‘In control zijn’ is verslavend. Het is ons uitgangspunt: problemen zijn wij de baas. Altijd.
En dan duikt er opeens uit het niets een klein minuscuul stofje op dat ons de baas is. Het zweeft door de lucht, kleeft aan niets vermoedende passanten, vreet zich naar binnen, zoekt zwakke plekken en wentelt zich in geluk als een lichaam geen weerstand biedt. Corona.
Angst, het doet wat mensen. Iedereen reageert er anders op. Zo hoorde ik tot mijn verbazing op het Stadsplein een jongetje roepen: ‘Krijg de Corona!’ Waarom, vroeg ik me af. Waarom schelden met een dodelijk virus? Wil hij zich onbevreesd tonen? Onverschrokken? Wil hij choqueren? Maar waarom dan? Voelt hij zich beter bij stoer gedrag? Of is het juist een projectie van zijn eigen angst? Dat laatste acht ik niet onmogelijk.
Door schade en schande hebben wij geleerd voorzichtig te zijn. Niet voor niets. Het heeft een functie. Zonder angst zouden we grote risico’s nemen en zou de een na de ander sterven door roekeloos gedrag. De gemiddelde leeftijd zou lager zijn. Het sterftecijfer hoger.
‘Moeten we nu wel of geen angst voelen? Wees eens duidelijk.’
‘Is de maan wit, geel of is het een reflectie?’
‘Concreet graag.’
‘Een antwoord is niet zwart of wit. Alles waar ‘te’ voor staat is gevaarlijk. Te veel angst leidt tot paniek, ellende en wreed gedrag. Hebben mensen weinig angst, dan escaleren problemen. Kijk maar naar de machthebbers.’
‘Dat is een heel ander verhaal.’
‘Oké, een volgende column gaat daarover. Goed?
***
Voor de derde keer organiseert Jacobine van den Hoek op zondag 8 maart in de ANNA het Amstelveens Boekenfeest. De kerk wordt omgetoverd tot een cultureel bolwerk van auteurs, muzikanten, woordkunstenaars en zelfs sportieve boekliefhebbers. Het evenement wordt geopend door wethouder Herbert Raat. Dan volgen lezingen. Voor de kleine bezoekers komt 's middags Dikkie Dik, dansen en springen we mee met de BookCamp en speelt Jordi Martin, live. Gratis entree.
Wees welkom!
ANNA Amstelveen, Amsterdamseweg 22
