Nog nahijgend van het fietsen door de hectische stad Amsterdam word ik ontvangen in de passage van het rijksmonument De Hallen. Een creatief uitziende meneer wijst me op de champagne, die ik dankbaar aanneem. De sfeer is ontspannen, Susan Smit schudt de ene na de andere hand en kust familie en vrienden. In de Galerie Beeldend Gesproken zal ze geïnterviewd worden door Ronald Ockhuysen, hoofdredacteur van Het Parool, over haar nieuwste boek De eerste vrouw.
Het aantal mensen is groter dan het aantal stoelen, dus besluit ik alvast te gaan zitten. Direct raak ik aan de praat met een advocate, een kennis van Susan. We komen tot de conclusie dat voor de meeste schrijvers geldt dat schrijven een missie is, bijna een noodzaak. Vanaf mijn plek zie ik door hoge ramen hoe mensen om elkaar heen draaien. Er worden selfies gemaakt en fotograaf Edwin Smulders en een fotograaf van het Parool wedijveren om de beste plaatjes. Marion Pauw bekijkt het tafereel op afstand, ze is nog bruin van haar huwelijksreis. Haar boek Daglicht zal binnenkort als The girl in the dark in Amerika uitkomen. Binnen, waar ik zit, klinkt serene muziek, goed passend bij de prachtige foto van Geraldine Farrar, hoofdpersoon van het boek. Haar foto wordt getoond op een groot scherm. Als iedereen binnen is sluit Patricia Snel, auteur van De Violiste, nog pratend de deur. De zaal is goed vol. Simone Van der Vlugt, auteur van de thriller Toen het donker werd en de historische roman Nachtblauw is met haar man naast me komen zitten, net voor het licht dimt en Jasper Henderson een promotiefilm van De eerste vrouw aankondigt. Althans, het is de bedoeling dat we daar naar gaan kijken. We zien een filmrol afdraaien maar er is geen geluid. Mensen van de techniek drukken op knopjes. Geluid volgt, maar daarna is het weer verdacht stil in de zaal. Ademde de avond een sfeer uit van rust, de keiharde piep van de microfoon is een onwelkome verstoorder. Een enkeling lacht. Maar het komt goed. Drie keer is scheepsrecht. De film start opnieuw en er verschijnen betoverende beelden met prachtige muziek. Na de film spreekt Jasper Henderson, hoofdredacteur van Lebowski, ons toe. Zijn woorden loven de samenwerking met Susan, hij concludeert dat de liefde toch iets is wat in al haar boeken terugkomt. ‘Liefde is onontkoombaar,’ beaamt ze. Vervolgens haakt Jasper aan bij de actualiteit: ‘Eigenlijk zijn de hoofdpersonen van Susan, de Noord-Brabantse ‘Brangelina’. Ik zou het boek moeten lezen om te zeggen of dat bruggetje niet een beetje ver gezocht is. Later op de avond stelt Susan dat haar hoofdthema roem is, bekendheid. Er zijn meerdere actuele personen te noemen die moeite hebben daarmee om te gaan. ‘Roem is vluchtig, het stelt niets voor,’ zegt ze erover. Ronald Ockhuizen en Susan Smit komen naar voren. In haar rode jurk straalt ze kracht, passie en moed uit. Goed, ze heeft een moeilijke tijd gehad, vooral in de liefde. Maar aan alles is te zien dat ze er sterker uit is gekomen. Haar houding. Een klein gebaar, de liefdevolle blik naar haar nieuwe vriend Onno Aerden, het spreekt boekdelen. ‘Het verhaal is een historische roman,’ stelt Ronald, ‘maar hoe ga je om met de feiten?’ ‘De feiten moeten kloppen. Het gaat om het componeren van een verhaal, eerst zoem je in op de feiten, en daarna zoem je uit en vul je aan.’ ‘Waarom heb je gekozen voor Geraldine? Een Amerikaanse diva van de internationale operahuizen? ‘Het was eerst Sarah Bernardt waar ik over wilde schrijven, een Franse actrice van Nederlandse afkomst. Dat ze uit Nederland kwam, dat vond ik cool. Maar via haar stuitte ik op Lou, hij was haar tegenspeelster en Nederlands-Amerikaans. Om hem heen hingen heel veel vrouwen. Maar Geraldine, die had gezworen nooit te trouwen, was zijn volmaakte negatief. Dat maakt haar interessant.’ ‘Ze trouwden toch?’ ‘Ja, Geraldine trouwde met Lou Tellegen. Een vechter, een gokker, een hartenbreker met een engelengezicht. Iemand die alles in zich had waar Geraldine eigenlijk niet van hield. Maar de liefde is onvermijdelijk.’
Ronalds’ vragen zijn strak en haar antwoorden geven blijk van passie, liefde voor verhalen en van haar literair vermogen. Tweeënhalf jaar heeft Susan gewerkt aan de totstandkoming van de roman De eerste vrouw en ik kan niet wachten om er in te beginnen.
Verschijningsdatum: oktober 2016 www.susansmit.nl www.lebowskipublishers.nl Prijs: 22,50 Euro ISBN : 9789048832170