Ik schud Jeroen Windmeijer, auteur van Het Pauluslabyrint, de hand. Zijn boek ligt nu overal in de winkels en kwam in de eerste week al binnen op nummer 31 in de Top60 (CPNB) en staat daar nu al negen weken in. In de ruime woonkamer kan ik het niet nalaten en kijk om me heen. Her en der liggen er spullen, stapels boeken, kranten en tijdschriften. Een wand is gevuld met boeken, thrillers en romans. ‘De helft is Turks,’ legt Jeroen uit als ik naar onbegrijpelijke titels kijk. ‘Mijn vrouw komt oorspronkelijk uit Turkije en vertaalt literatuur,’ Daarna vertelt hij over zijn boeken. Het was me al eerder opgevallen. Ondanks dat Jeroen in het dagelijks leven een ambtenaar is – hij is leraar Godsdienst en Maatschappijleer – spreekt hij als een verkoper die met trots zijn nieuwste modellen aanprijst. Ik bewonder dat.
Schrijven
‘Ik ben op mijn veertiende – heel klassiek eigenlijk – begonnen met een dagboek. Toen dacht ik natuurlijk dat ik de meest diepzinnige gedachten aan het papier toevertrouwde, maar toen ik het jaren later nog eens teruglas bleken ze toch vooral te gaan over of een bepaald meisje waar ik verliefd op was.
Na het lezen van vele boeken, veel hadden een religieus tintje, bedacht ik: ik schrijf zelf een boek. En nu speelt het verhaal eens niet in Rome, Florence of Parijs, maar gewoon in Nederland, in mijn eigen Leiden. Als je Leiden zegt, zeg je Petrus, de beschermheilige van onze stad waar we de bijnaam ‘Sleutelstad’ aan te danken hebben. Ik ben een gerichte studie naar Petrus gaan doen. Dat leidde tot De Bekentenissen van Petrus.’
Boek uitgeven
‘Ik heb De Bekentenissen van Petrus zeker bij dertig uitgeverijen ter publicatie neergelegd. Overal afgewezen. Behalve bij Primavera, zij geven normaal alleen non-fictie boeken uit. Ik heb geluk. De uitgever Evelyn de Regt had toevallig tijd toen ze mijn manuscript ontving; ze had het willen afwijzen omdat ze geen fictie uitgaf. Ze had net koffie gezet, en bladerde in mijn boek. Voor ze het wist zat ze in hoofdstuk vijf van mijn verhaal. De rest is geschiedenis. Het werd verbazingwekkend goed verkocht, 3000 exemplaren in drie maanden, waardoor een winkelmanager van boekhandel De Kler Uitgeverij HarperCollins tipte, de op een na grootste in de wereld. De uitgever van HarperCollins Holland mailde me om langs te komen. Het klikte, en niet veel later tekende ik een contract voor Het Pauluslabyrint. Er stond toen nog geen letter op papier stond! Heel spannend.
Promotie
Voor De bekentenissen van Petrus ben ik zelf overal achteraan gegaan, elke signeersessie, elk interview, elk stukje in een krant of tijdschrift. Ik werd actief op Facebook, mailde me een slag in de rondte, liep boekwinkels binnen om te vragen of ik een keer mocht komen signeren, schreef persberichten. Noem het op, en ik deed het. Bij HarperCollins wordt de promotie voor me gedaan. Nu signeer ik alleen nog boeken, en boekhandels vragen dat zelf aan. Als het erg druk is op een dag, word ik zelfs thuis opgehaald en gereden’ Hij lacht alsof hij zelf nog niet beseft wat hem overkomt. ‘Dus ja, promotie is belangrijk voor een boek. Als lezers mijn boeken in grote hoeveelheden in boekwinkels zien liggen, met een mooie poster of banner erbij, wordt hun aandacht vanzelf getrokken en neigen ze eerder tot aankoop.’
Redactie
‘Mijn tweede boek Het Pauluslabyrint kreeg een strengere en uitgebreidere redactie dan mijn eerste. Van het oorspronkelijke manuscript is ongeveer 20% geschrapt, maar daardoor is het sneller en beter geworden. Redactie is essentieel om een goed boek te maken.’
Succes
‘Om succesvol te zijn heb je inzet, doorzettingsvermogen, maar zeker ook geluk nodig. Als de uitgever van Primavera mijn boek niet had uitgegeven zou ik nooit door Harper Collins opgemerkt zijn. De Engelse vertaling van Het Pauluslabyrint is in augustus klaar. Mijn uitgever zal deze aanbieden bij Harper Collins vestigingen in het buitenland. Ik ben benieuwd of het boek in Engeland en de VS zal worden uitgegeven. Spannend.’
Media
‘Kranten en tijdschriften zijn vaak geneigd aandacht te besteden aan een mensen die al bekend zijn, of die al honderdduizenden boeken verkocht hebben. Ik snap dat die persoon natuurlijk ook ooit onbekend was en misschien dezelfde bezwaren mopperde als ik nu. Ik zal er dus hard aan moeten gaan werken om meer bekendheid te krijgen.’
Schrijver versus docent
‘Op een school sta je als leraar omdat je over een bepaalde kennis beschikt en bepaalde vaardigheden geleerd hebt om die kennis over te dragen. Als je eenmaal leraar bent, kun je dat de rest van je leven blijven. Veel docenten teren in feite op het diploma dat ze zoveel jaar geleden gehaald hebben. Als schrijver moet je jezelf voortdurend opnieuw uitvinden, denk ik. Je kunt niet blijven teren op een goed boek dat je zoveel jaar geleden geschreven hebt, dat krijgt al heel snel iets pathetisch. Er ligt een zekere druk op je om toch elke twee, drie jaar met iets goeds te komen. Verder speelt netwerken binnen de boekenwereld waarschijnlijk een grotere rol; je moet mensen kennen en zij moeten jou kennen. Als een journalist aan een artikel werkt, moet hij aan jou denken om contact op te nemen.’
Toekomst
‘Voor mezelf hoop ik dat bij mij dan al lang de balans omgekeerd is: nu ben ik een leraar die ernaast schrijft, maar dan hoop ik al lang een schrijver te zijn die ernaast lesgeeft. En ik ben in gesprek met een filmproducent, de Leidse wethouder van Economische Zaken en mensen van citymarketing om te praten over een verfilming van mijn eerste boek. Stel dat zulke dingen gaan gebeuren – meer vertalingen en een film – dan heb je op een gegeven moment misschien wel zoveel inkomsten dat je er echt van kunt bestaan.’
‘In het algemeen weet ik niet hoe alles zich gaat ontwikkelen. Er zullen meer e-books worden verkocht. Meer mensen downloaden illegaal of kopen via
Marktplaats voor 7,50 een cd-tje met 2.5000 boeken erop. Als schrijver zul je andere bronnen van inkomsten aan moeten boren, zoals muziekbands t-shirts bij hun concerten verkopen.’ Jeroen schiet in de lach. ‘Toch zie ik lezers niet zo snel met t-shirts met een afbeelding van hun favoriete schrijver rondlopen.’
We sluiten ons gesprek af met een lach op ons gezicht, drukken elkaar de hand, en maken nog een vlogje waarin Jeroen zijn gouden tip voor schrijvers bekend maakt. Volg Jeroen Windmeijer op Facebook Volg Jacobine van den Hoek over schrijvers, schrijven en de boekenwereld op Facebook of Twitter
Het Paulus Labyrint Uitgeverij Harper Collins