Blij dat ik in een ruimte met airco mag zijn, leg ik de boodschappen in het mandje van de winkel. Het is vrijdag, er is markt op het Stadsplein. Ik kom er voor kaas en zal er uiteindelijk weggaan met slechts een tas vol spullen van de drogist: tandenstokers, tandpasta, shampoo, en op het laatst prop ik nog een zak snoep in mijn mand. De laatste. Nu echt. Met een volle mand loop ik naar de kassa. Bij de babyspullen staat een frivole grijze dame met een telefoon voor haar mond. Ze heeft het over slaapjes en de persoon waar ze mee spreekt informeert haar dat de kleine dat nu anderhalf uur heeft gedaan, dat het zwembadje klaar staat in de tuin, maar ze vanmiddag toch nog… Ik loop verder. In gedachten vul ik de rest van het gesprek aan. Ze gaat vast wandelen. Ik stel me de jonge moeder voor en zie mezelf toen de jongens nog klein waren. Ook ik deelde toen graag triviale dingen.
Experiental superioriteit. Die term kwam ik laatst tegen. Het betekent dat een persoon stopt met luisteren omdat hij of zij denkt dat bekend is wat de verteller wil vertellen. De luisteraar heeft dezelfde ervaring of denkt dat hij of zij zelfs meer ervaring heeft dan de verteller. Ik heb er last van, besefte ik toen ik de omschrijving las. Ervaringsverhalen delen is mijn manier om begrip te tonen. Door een gesprek aan te vullen laat ik zien dat de verteller en ik op een lijn zitten. Soms kloppen mijn aannames niet en word ik gecorrigeerd. Vriendelijk. Maar toch. Nu pas besef ik dat ik simpelweg niet goed luisterde. Het is een vak, luisteren. Niet voor niets hebben veel mensen tegenwoordig professionele luisteraars nodig; psychologen of coaches. We worden niet meer gehoord, de wereld gaat te snel, er is vaak weinig ruimte om uit te leggen wat je eigen denkbeeld is en te checken of dat wel overeenstemt met dat van de luisteraar. En als de luisteraar en de verteller ook nog verschillen van cultuur… Tja, dan wordt het lastig. Vaak leidt het tot wrijving en onbegrip.
Goed luisteren, het zou een vak op de scholen kunnen zijn? Als we leren hoe te communiceren, te ontvangen en te zenden, de ruis te herkennen, wordt alles vast makkelijker. Vanaf nu ga ik het proberen. Het is nooit te laat om te leren.
Jacobine van den Hoek
Van den Hoek is columnist en schreef de roman Zondebok.
Comments