Redacteur Rob Steijger geeft in 7 delen tips voor het schrijven van manuscripten. Deze week behandelt hij: waar let je op bij het schrijven van dialogen?
Plaats de leestekens binnen de aanhalingstekens, laat per alinea één personage aan het woord en zorg dat duidelijk is wíé, bijvoorbeeld door middel van ‘zegt hij/ze’.
In het volgende voorbeeld is het voldoende om alleen in de eerste regel te melden wíé het zegt (Frits’ vrouw). Door elke reactie op een volgende regel te zetten, blijkt vanzelf wie er aan het woord is.
‘Het is nou niet bepaald een boodschappenbriefje,’ zei Frits’ vrouw. (Bij fictie plaats je de leestekens bínnen de aanhalingstekens.)
‘Echt, dat briefje was vast niet voor mij bedoeld.’ Hij voelde een zweetdruppel langs zijn slaap glijden.
‘Hoe kwam het dan in jouw jas?’
‘Op de club zijn er vast meer met deze jas, en…’
‘En die ook Frits – pardon, “lieve Frits” heten?’ (Gebruik dubbele aanhalingstekens alleen bínnen enkele.)
Even een stapje terug naar het perspectief: doordat deze scène vanuit Frits’ perspectief is geschreven (vanwege 'Hij voelde…'), kun je tevens zijn gedachtewereld blootgeven.
…
‘En die ook Frits – pardon, “lieve Frits” heten?’
Godsamme, hij had Eloïse nog zo gevraagd hem met rust te laten. Het was een vergissing. Een eenmalige, dronken vergissing. Moest hij nu verdomme op zoek naar een nieuwe voetbalclub? En zou ze hem dan wél met rust laten?
Wil je Frits na zijn overpeinzing nog iets laten zeggen, dan zijn er twee opties: in dezelfde alinea of op een nieuwe regel.
Dus:
… met rust laten? ‘Tja…’
Of op een nieuwe regel:
… met rust laten?
‘Tja…’ zei hij. (Zonder 'zei hij' zou onduidelijkheid kunnen ontstaan over wie dit zegt.)
Tip
Voorkom dat de lezer de woorden aan het verkeerde personage koppelt door het citaat vooraf te laten gaan met Leon/Sarah/Henk zei… in plaats van … zei Leon/Sarah/Henk, erachter, bijvoorbeeld bij gesprekken tussen meer dan twee personen.
Rob Steijger is manuscriptredacteur, hij werkt op freelancebasis voor zowel schrijvers als uitgevers, onder meer voor Boekerij, HarperCollins, The House of Books en Prometheus.
Meer informatie over Rob Steijger vind je hier.