‘Was het nog maar zoals vroeger.’ Steeds vaker hoor ik nostalgische opmerkingen om me heen. Het verlangen naar dat wat is geweest groeit. Ouderen staren vertwijfeld naar hun mobiele scherm waarmee zij hun leven moeten vormgeven. Boodschappen betalen zij niet meer met briefjes en munten, maar met een digitaal pasje waarvan ze de code steeds vergeten. Hun kinderen bezoeken hen niet meer op zondag; ze zijn te druk met hun eigen leven. De tijd vervliegt, als kokend water uit een ketel. Ongrijpbaar en vluchtig. Komt het ooit goed?
Bij het verlangen naar vroeger, denken we terug aan fijne ervaringen. Ook ik zie mezelf nog languit liggen op mijn moeders bank, luisterend naar platen van Michael Jackson, of een hoorspel van The War of the Worlds, en naast me een stapel bieb-boeken. De rust die uitgaat van dat beeld is bedrieglijk, want wat ontbreekt, is het gevoel van ultieme verveling. Het gevoel alleen te zijn in de wereld, net als Heidi, het weesmeisje waarover ik las.
Dat onterechte verlangen, het verheerlijken van een tijd die ooit is geweest, daar heeft iedereen last van. Het verlangen naar een zwarte Piet, terwijl men vroeger huilend op moeders schoot zat, doodsbang voor die enge man. Geef toe, slechts een deel van die tijd willen we terug. Dat deel waar we gelukkig van werden. Door nostalgische gevoelens ontstaan Spotifylijsten met golden oldies. Rond de jaarwisseling dansen we op hits uit het verleden en we genieten ervan. Alleen de lusten en niet de lasten. De nummers zijn ons erfgoed, net als oude gewoontes, gebouwen en voorwerpen. En die willen we koesteren, die zouden we niet moeten verheerlijken.
Ons erfgoed, in alle vormen, vormt ons DNA. Burgemeester Bas Eenhoorn sprak erover in zijn nieuwjaarstoespraak. Hij benoemde het belang van erfgoed. En inderdaad, nu, jaren later, baal ik dat ik mijn platen heb weggedaan. Bij elk vinylfeestje verlang ik er weer naar. Naar dat diamanten naaldje dat ik geduldig op mijn plaat liet vallen. Het zachte getik en de licht ruis als de plaat was afgelopen. Een geluid van vroeger.
Deze column is geplaatst in het Amstelveens Nieuwsblad.
Meer columns hier.