top of page
Foto van schrijverJacobine van den Hoek

De muur


De muur Berlijn cultuur Jacobine

Ik leg mijn hand op de ruwe stenen en probeer te voelen wat er in de voorgaande jaren rondom deze plek is gebeurd. Met gesloten ogen zie ik de man met de paraplu bovenop de muur, we zagen hem in elk journaal. Ik voel de bevrijding, toen de muur viel op 9 november 1989. De euforie. En voel waarom deze stenen symbool staan voor de vrijheid van een land. Een bezoek aan Berlijn laat mij beseffen dat we symbolen moeten koesteren en onderhouden als vergeelde foto’s, bewaard in stoffige boeken.

Zo iconisch als de Berlijnse muur is geworden, zullen onze Amstelveense muurtjes nooit zijn. Toch is er een reden om stil te staan bij de collectie van muren, grote plantenbakken, trapjes en bruggetjes – alles in dezelfde stijl - die Amstelveen verfraaien. Ze verwijzen naar een periode waarin sterke mannen veen opgroeven met schop en spade. De stenen muurtjes accentueren de soms metershoge verschillen in gelaagdheid, ontstaan door werkzaamheden in een ver verleden.

Veengrond ontstaat uit dode (moeras)planten; jaar na jaar vormen ze dikke lagen. Het is de slapste bodem die er is en de enige soort die door leven is gevormd. Elke keer als ik de muurtjes, op de hoek bij de Graaf Aelbrechtlaan en de Thorbeckelaan, zie denk ik aan de mogelijkheden die deze grond ons heeft geboden. Het veen heeft van Amstelveen een dorp gemaakt, en later een stad. Nee, er is geen strijd gevoerd, er zijn geen heroïsche daden die we kunnen bewonderen en herdenken. Amstelveen is een plek voor noeste werkers, voor mensen die geduldig, schep voor schep, een leven opbouwen en gebruik maken van de mogelijkheden die er zijn. Bewoners willen geen grootse triomf- en stadsbogen, ze zijn blij met de puurheid van hun eigen stad.

Zoals de Berlijnse muur wordt gekoesterd zou de gemeente het grootste kunstwerk van Amstelveen, afgezet met steen, kunnen koesteren als een waardevol bezit. Het is een ingetogen monument dat past bij de inwoners van Amstelveen. Het gelaagde landschap verwijst naar onze oeractiviteit, naar de veenafgravingen, naar de boeren, die in stilte keihard werkte aan de opbouw van een bestaan. Het verwijst naar de mensen die zich als eerste in het sompige landschap durfden te vestigen en naar bijna vervlogen tijden, die met zorg en liefde levendig gehouden kunnen worden.

***

Zondebok Jacobine

Jacobine van den Hoek schreef Zondebok, haar debuutroman.

Zondebok is een op historische feiten gebaseerde roman over liefde, moed en macht in aanloop naar de 80-jarige oorlog. Een periode waarin het gevaarlijk was om anders te zijn.

'Van den Hoek geeft het verhaal kleur door historische plekken te noemen als de Plaetse (tegenwoordig het deel van de Dam voor het paleis) of het klooster der Elfduizend Maagden (...) Nog meer sfeer komt van oude termen als velijn, teljoor, warmoes en patijnen (...). Het levert al met al een verdienstelijk, overtuigend debuut op.'

- Bertjan ter Braak in de Telegraaf

bottom of page